Μια «συνάντηση» στον Άγιο Λύπιο

Κ’ εδώ, τραβώντας κάποιος για το Καλητέρο και το μετόχι του Αγίου, φίλος-προσκυνητής απλός της Φύσης, της Ποίησης και των (όποιων) πνευμάτων, φέρνει στον νου και στην καρδιά τη μορφή (το «προσωπείο») και τον λόγο, τον θαυμαστά λυρικοσατιρικό, του Διονυσίου Σολωμού, του αυστηρού κριτή-ιδεαλιστή κ’ αισθαντικού «εγκάτοικου» στο πάλλευκο ξωκλήσι του Αγίου Λύπιου, έχοντας αθανατίσει τον χώρο ή το τοπίο του ως «σημείο» υποβλητικό, ρεαλιστικής και συμβολικής σημασίας ή διάστασης.
Και «συναντάμε» τον Ποιητή της Φαρμακωμένης και των Ελεύθερων Πολιορκημένων και τον ακούμε καθαρά να ονοματίζει της «αλυπίας» τον Άγιο τρεις φορές (όχι τυχαία) στο πρώτο κεφάλαιο της περίτεχνης Γυναίκας της Ζάκυθος, γράφοντας τα εξής:
«Εγώ Διονύσιος Ιερομόναχος, εγκάτοικος στο ξωκλήσι του Αγίου Λύπιου, είπα να περιγράψω ό,τι στοχάζουμαι λέγω:
Ό,τι εγύριζα από το μοναστήρι του Αγίου Διονυσίου, όπου είχα πάει για να μιλήσω με έναν καλόγερο για κάτι υπόθεσες ψυχικές,
Και ήτανε καλοκαίρι, και ήταν η ώρα οπού θολώνουνε τα νερά, και είχα φθάσει στα Τρία πηγάδια, και ήταν εκεί τριγύρου η γη όλο νερά […]

2. Και είδα πως ελάμπανε από πάνου μου όλα τ’ άστρα, και εξάνοιξα την Αλετροπόδα, οπού με ευφραίνει πολύ.
Και εβιάστηκα να κινήσω για το ξωκλήσι του Αγίου Λύπιου, γιατί είδα πως εχασομέρησα, και ήθελα να φθάσω για να περιγράψω τη γυναίκα της Ζάκυθος.

3. Έτσι εγώ έφθασα στο κελί του Αγίου Λύπιου παρηγορημένος από τες μυρωδίες του κάμπου, από τα γλυκότρεχα νερά και από τον αστρόβολον ουρανό, ο οποίος εφαινότουνα αποπάνου από το κεφάλι μου μία Ανάσταση.»
~•~

ΕΤΣΙ, μυστήρια και άρρηκτα, δένονται η ομορφιά, η αρμονία και η υποβλητική απλότητα του γύρω από τον Άγιο Λύπιο χώρου με το πνεύμα και την ψυχή, με τον «κόσμο» του μοναχικού και άγρυπνου Διονυσίου Σολωμού, με τον απέριττο (βιβλικής χροιάς) εξομολογητικό και καταγγελτικό του λόγο στη διαχρονικά «παρούσα» Γυναίκα της Ζάκυθος. Μ’ έναν τρόπο δηλ., που συνδυάζει ή συσχετίζει καίρια και εκφραστικά το θρησκευτικο-πατριωτικό στοιχείο με το έντονα φυσιολατρικό, το εξωτερικό-αντικειμενικό με το ατομικό-διαπροσωπικό, το ρεαλιστικό με το ψυχοπνευματικό (μεταφυσικό). Και ακόμη, το στοιχείο της αναζήτησης ή της διαπίστωσης του Δίκαιου και του Άδικου, της Ομορφιάς και της Ασχήμιας, της Καλοσύνης και της Κακίας, του υλικού και του άυλου, του αγγελικού και του διαβολικού κ.λ.π.
Και όλ’ αυτά, για να φανερωθεί από τον ανθρωπογνώστη και μύστη-Ποιητή η αλήθεια για τις πληγές και για τα θαύματα του κόσμου, καθώς και η παρήγορη μεταμορφωτική-αναστατική δύναμη της ζωής και της ύπαρξης, ακόμη και μέσα από ένα μικρής έκτασης μα γραφικό κ’ ελκυστικό τοπίο ή κομμάτι γης ζακυνθινής). Αυτό, που μπορεί για πολλούς να συνδέεται με το εκεί λαϊκό πανηγύρι της Κυριακής του Θωμά (ευχάριστο σε καιρούς αλλοτινούς αλλά παρακμασμένο -όπως τόσα και τόσα- στην αλλοτριωτική εποχή μας), μα που χάρη στον εμπνευσμένο και ηδύσημο λόγο του Σολωμού παραμένει εσαεί και σημείο αναφοράς για τη αίσθηση μίας Ανάστασης, βασισμένης στον σεβασμό προς τις ανθρώπινες αξίες και τα δωρήματα της φύσης. Αυτά ακριβώς, που παρηγόρησαν, σε ώρες λύπης περισσής, και τον Ιερομόναχο Διονύσιο (Σολωμό) στο ξωκλήσι ή στο κελί του Αγίου Λύπιου, σ’ ένα τοπίο αναγεννησιακής ή ρομαντικής απεικόνισης, όπως τότε ο Ποιητής το «είδε» και το έζησε (σαν μια «υπόθεση ψυχική» κι αυτό), με «μυρωδίες του κάμπου», με «γλυκότρεχα νερά» και «αστρόβολον ουρανό».

ΜΑΚΑΡΙ κ’ εμείς -και οι επόμενοι- να δούμε και να νιώσουμε, μέσα από την προσπάθεια και τη «συνάντηση» κάποιων σύγχρονων ρομαντικών για αναβίωση ενός ιστορικού πανηγυριού, εκεί στο Καλητέρο και στα λιόφυτα του Άι-Λύπιου, να επιβιώνει -και να παρηγορεί βαθύτερα- «κάτι», λίγο έστω, από αυτήν την ομορφιά της Φύσης, από τ’ ανθεκτικά και ανόθευτα του λαού μας στοιχεία κι από τα «μιλήματα» των Ποιητών μας, όπως αυτά τ’ ανεπανάληπτα του θαυμαστού ή του θαυματουργού «εγκάτοικου» και οραματιστή, στον κάποτε τόσο «ζωντανό» Άγιο Λύπιο, Διονυσίου Σολωμού.

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΕΡΡΑΣ
Απρίλης 2006


.

...

στο μαγευτικό ελαιώνα του αγίου λύπιου (έτσι γράφει η πρόσκληση σε event στο facebook), θα μαζευτούν πολλοί φέτος, κυρίως νέοι και νέες, την κυριακή του θωμά

γονείς που ονειρεύονται για τα παιδιά τους, θα τα πάρουν μαζί να στρώσουν κατάχαμα το γιορτινό τραπέζι, πάνω στα αγριολούλουδα, στη σκιά των πελώριων ελαιόδεντρων που επιβίωσαν (φωναχτή παραφωνία) στο τσιμεντοκρατούμενο πρώην φιόρο του λεβάντε

ποιος το επιτρέπει; να κοπούνε άμεσα, χαλάει η ομοιομορφία του τοπίου!

θα έρθουνε και παλιοί να θυμηθούν τη μόνη τους πατρίδα, την παιδική τους ηλικία

σε μια σκιά των περίεργων δέντρων ο Ποιητής κουβεντιάζει με έναν ιερωμένο

τα παι διά τριγύρω, οι νέες και οι νέοι τον κάνουν χαρούμενο

οι μπετονιέρες που πλησιάζουνε απειλητικά τον τρομάζουν



.

στο μαγευτικό ελαιώνα, άνοιξη 2009

στον ελαιώνα του αγίου λύπιου

...

παραμονή της λαμπρής κατά το σούρουπο πάλευα να βάλω ένα μικρό προβολέα να φωτίζει το καμπαναριό του αγίου λύπιου - την άλλη κυριακή είναι το πανηγύρι
δε μπορούσα να φτάσω εκεί που ήθελα - ανέβηκα σε μια καρέκλα που μόλις πατούσε στη στενή ξερολιθιά πάνω από το γκρεμό – εδω και μερικές εβδομάδες έχω κάτι ιλίγγους - με αυτά τα πράγματα δεν παίζεις μόνος σε μια ερημιά
κάποιοι πιστεύουν πως κάθε άνθρωπος έχει το φύλακα άγγελό του
η αντρική φιγούρα που είδα με την άκρη του ματιού μου να κρατάει σταθερή την καρέκλα δεν έμοιαζε άγγελος - είχε αραιά, κάπως φουντωτά γκρίζα μαλλιά και φορούσε ένα μακρύ μαύρο πανωφόρι - γιακάς λευκός, σίγουρα άλλης εποχής
είχε ακόμα φώς από το ηλιοβασίλεμα όταν τελείωσα το ακροβατικό μου - πατούσα πια σε στέρεο έδαφος - είδα κάποιον να με παρατηρεί από εκεί που το μονοπάτι στρίβει και χάνεται στα τεράστια πουρνάρια - είμαι σίγουρος, κατάλαβα ποιος ήταν - μου κόπηκε η αναπνοή – χαμογέλασε, γύρισε, κατηφόρησε προς τον κάμπο



.

η ημέρα της λαμπρής

The Resurrection. Piero della Francesca.


Καθαρότατον ήλιο επρομηνούσε
της αυγής το δροσάτο ύστερο αστέρι,
σύγνεφο, καταχνιά, δεν απερνούσε
τ' ουρανού σε κανένα από τα μέρη·
και από κει κινημένο αργοφυσούσε
τόσο γλυκό στο πρόσωπο τ' αέρι,
που λες και λέει μες στης καρδιάς τα φύλλα:
"Γλυκειά η ζωή κι ο θάνατος μαυρίλα".


Διον. Σολωμός. Ο Λάμπρος. H Ημέρα της Λαμπρής 1. (από τα Ποιήματα και Πεζά, Στιγμή 1994)



.

όλα στα κάρβουνα

μεγαλοβδόμαδο στο φιόρο του λεβάντε, οι ζακυθινοί κάνουν τις τελευταίες ετοιμασίες για το γιορτινό τραπέζι, παντού μπορείς να αγοράσεις τα αξεσουάρ για το ψήσιμο του οβελία - η φωτογραφία από τσι μέσα μερίες - οι ελληνάρες τουρίστες (μόνο τέτοιοι επισκέπτονται πλέον την πατρίδα του σολωμού και του κάλβου) θα βρούνε αυτό που τρώνε και στα σπίτια τους, οι ντόπιοι θα κατεβάσουνε τα βρακιά τους -όπως γράφει (αν θυμάμαι καλά) σε μια επιστολή στο φίλο του μπόμπη σάρτζιντ ο κονόμος, το τζάντε μας εγίνηκε όλα στα κάρβουνα - ο vertzak όπως και λίγοι ακόμα πραγματικοί ζαντιώτες θα φάει μοσχάρι αυγολέμονο - καλό μήνα - καλή ανάσταση!


.

το ζακυνθινό τοπίο

Έκθεση φωτογραφίας αφιερωμένη στο ζακυνθινό τοπίο εγκαινιάζει την Κυριακή των Βαΐων 28 Μαρτίου, ο ΠΛΑΤΥΦΟΡΟΣ.

Η έκθεση, που θα φιλοξενηθεί στο φουαγιέ του δημοτικού κινηματογράφου ΦΩΣΚΟΛΟΣ, θα λειτουργεί καθημερινά πρωί και απόγευμα μέχρι και τις 11 Απριλίου, Κυριακή του Θωμά.

«Φωτογραφίες της Ζακύνθου του χθες και του σήμερα –πολλές από τις οποίες ευγενικά προσφέρθηκαν από συμπολίτες μας στον ΠΛΑΤΥΦΟΡΟ-, που μαρτυρούν την αλληλεπίδραση, την εξέλιξη και την αλλαγή τόσο του ανθρώπου όσο και του φυσικού, πολιτισμικού, αστικού τοπίου στη νεότερη Ζάκυνθο των μετασεισμικών χρόνων» σημειώνει η Εταιρεία Μελέτης, Έρευνας, Προαγωγής Πολιτισμού. «Οι κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές εξελίξεις στη Ζάκυνθο που ζούμε, μέσα από φωτογραφίες του ζακυνθινού τοπίου, αδιάψευστους μάρτυρες των αλλαγών ή των αλλοιώσεων».

Να αναφερθεί επίσης ότι, ο ΠΛΑΤΥΦΟΡΟΣ τη Νέα Τετάρτη 7 Απριλίου, στις 8 το απόγευμα, στον δημοτικό κινηματογράφο, θα πραγματοποιήσει εκδήλωση με θέμα «Αναζητώντας το ζακυνθινό τοπίο».

Η μοναδικότητα του και η δυναμική του εξέλιξη, χωροχρονικά, οι αλλαγές και οι αλλοιώσεις του, ο σχεδιασμός, η προστασία και η διαχείριση του θα παρουσιαστούν στους ζακυνθινούς από τον καθηγητή Οικολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γιάννη Παντή και την υποψήφια διδάκτορα Αειφορικής Διαχείρισης Περιοχών Χαρίκλεια Μινώτου.


.

μεγαλοβδόμαδο στο τζάντε

προλάβετε τα φαντάσματα

τελευταία παράσταση την κυριακή

ζάκυνθος, ακόμα μία

η μοναδικη συστάδα από ζακυθινές βαγιές στο δρομάκι που οδηγεί από την (πολύπαθη) παναγούλα στη μοναδική βυζαντίδα - την παρασκευή φορτηγά με γερανούς τοποθετούσαν στον τράφο δίπλα στΙς χουρμαδιές τσιμεντένιους σωλήνες για να φαρδύνει ο δρόμος - η πρόοδος για ακόμα μια φορά γίνεται εχθρός της ομορφιάς στο τζάντε - μόλις συνάντησα μέλη του πλατύφορου - την τετάρτη 7 απριλίου είναι η εκδήλωση για την έκθεση που διοργανώνεται με τίτλο αναζητώντας το ζακυνθινό τοπίο - από τα αγαπημένα και πιο όμορφα κομμάτια του, αυτή η στροφή με τις χουρμαδιές - τράβηξα τις φωτογραφίες το φθινόπωρο για να αποτυπώσω την εικόνα από εναν κορμό που κόπηκε αφού έπεσε, ή απλά κόπηκε.


.

τάφοι βενιζέλων, χανιά, ιούλιος

φτιάχτηκε για να στηθεί εδώ, άλλαξαν γνώμη και έμεινε κάτω στο χώμα.


.

παραλία στη νοτιοδυτική πελοπόνησο, ιούλιος

… μείναμε στο πρώτο ξενοδοχείο που βρήκαμε. Τα καλοκαίρια τώρα με το καινούργιο κλίμα θα πέφτουμε για ύπνο με το σήκωμα του ήλιου και θα ξυπνάμε λίγο πριν τη δύση. Οι ημέρες είναι αφιλόξενες, γίνεται αφόρητη λόγω ζέστης η ζωή στο φως. Εξοντωμένοι από το ταξίδι δεν είχαμε δυνάμεις για ψάξιμο. Κοιμηθήκαμε μέχρι αργά το απόγευμα. Στη θάλασσα φτάσαμε με την ψυχή στο στόμα για να προλάβουμε το ηλιοβασίλεμα. Η Μαρία δε θυμάται το όνομα της παραλίας. Δεν έχει σημασία. Το απογευματινό μπάνιο είναι το καλύτερο!


.

στο καράβι για την Κρήτη, Ιούλιος 2009

αφορμή για το ωραίο ταξίδι δύο βαφτίσια, ο μικρός γιός παιδικού μου φίλου και ο φιότσος φίλης από τα φοιτητικά χρόνια.
Ευχές!



.

εικόνες από το τέλος

εκτός χρόνου - η άνοιξη μυρίζει στα ξαφνιασμένα ρουθούνια με το που βγάζει ήλιο - ξετρύπωσα φωτογραφίες από το παλιό κινητό. Σεπτέμβριος - ακόμα ένα καλοκαίρι ξεψυχάει στον Άγιο Νικόλαο του Βασιλικού, το Λαγανά και το αμπελάκι μου στο Λυκούδι. καλό μήνα



.